Εργάζεται στον τομέα της ενέργειας πολλά χρόνια, έχοντας διανύσει μια πλούσια επαγγελματική πορεία. Η Θάλεια Βαλκούμα είναι Πρόεδρος και Διευθύνουσα Σύμβουλος της FARIA Renewables S.A. από τον Μάρτιο του 2023.
Μιλώντας στο energypress, εξηγεί ότι παρά τις υπαρκτές δυσκολίες για τις γυναίκες, για την ίδια το φύλο δεν αποτέλεσε ποτέ, ούτε λόγο διάκρισης, αλλά ούτε μέσο ευνοϊκότερης μεταχείρισης.
Θεωρεί ότι πλέον έχει υπάρξει σημαντική πρόοδος ως προς τη θέση των γυναικών στον επαγγελματικό στίβο, όμως χρειάζεται να γίνουν ακόμα πολλά για να εξαλειφθούν οι διακρίσεις.
Ποια βήματα σε οδήγησαν στον τομέα της ενέργειας; Ήταν επιλογή εξαρχής ή προέκυψε στη συνέχεια;
Η ακαδημαϊκή αλλά και η επαγγελματική μου πορεία χαρακτηρίζονται από έντονη ποικιλομορφία, συνδυασμό διαφορετικών κλάδων εκπαίδευσης και δραστηριοποίηση σε διάφορους τομείς της αγοράς.
Οι διαφορετικοί κλάδοι εκπαίδευσης, αλλά τελικά τόσο συναφείς και με αλληλοσυμπλήρωση μεταξύ τους, είναι το περιβάλλον/sustainability, το engineering, η ενέργεια και η διοίκηση επιχειρήσεων/management. Οι τομείς δραστηριοποίησής μου αυτοί των υποδομών και της ενέργειας.
Για μένα ο τομέας της ενέργειας και ειδικά των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, συνδυάζει ταυτόχρονα περιβάλλον και βιωσιμότητα, καθώς και υποδομές. Είναι ένας τομέας γεμάτος προκλήσεις και θα τολμούσα να πω ότι ως παγκόσμια κινητήρια δύναμη, αποτελεί το Α και το Ω της οικονομίας, της ανάπτυξης, της αειφορίας, της γεωπολιτικής σταθερότητας, όχι μόνο σήμερα αλλά και σε όλες τις φάσεις της ανθρώπινης ιστορίας και πορείας, σε βάθος χρόνου.
Θεωρώ λοιπόν πολύ σημαντικό και μεγάλη προσωπική πρόκληση το γεγονός ότι, έχοντας ασχοληθεί για μεγάλο χρονικό διάστημα με τον τομέα των υποδομών, της προστασίας του περιβάλλοντος, και της ανάπτυξης – από μελετητικής άποψης – έργων ΑΠΕ, τα τελευταία 8 χρόνια δραστηριοποιούμαι ενεργά στον κλάδο της ενέργειας στην Ελλάδα και στο εξωτερικό και βρίσκομαι στη συγκεκριμένη θέση της εταιρείας FARIA Renewables.
Το ακαδημαϊκό και επαγγελματικό μου προφίλ μου δίνουν τη δυνατότητα να αντιλαμβάνομαι, να ενεργώ και να αντιμετωπίζω τα όσα διαδραματίζονται στον κλάδο με σφαιρική αντίληψη και προοπτική.
Βλέπουμε ότι στον τομέα της ενέργειας είναι λίγες οι γυναίκες που έχουν θέση ευθύνης. Που οφείλεται αυτό;
Η άποψή μου είναι ότι τα τελευταία χρόνια η κατάσταση αυτή σιγά σιγά ανατρέπεται. Το βλέπω καθημερινά στις συνεργασίες μου, το ζω και μέσα στην ίδια μου την εταιρεία που σχεδόν το 50% είμαστε γυναίκες. Οι κλάδοι STEM είναι όλο και πιο ελκυστικοί, και παρατηρείται συχνά σε σχολές που θεωρούνταν πολύ παλιά ανδροκρατούμενα κάστρα, πλέον να κυριαρχούν σε μεγαλύτερο ποσοστό γυναίκες φοιτήτριες. Από αυτές τις ομάδες με κατάλληλη εκπαίδευση και απόκτηση εμπειρίας θα προκύψουν τα στελέχη που θα καλύψουν θέσεις ευθύνης όχι μόνο στην ενέργεια αλλά και σε όλους τους τομείς.
Εκτός από την εκπαίδευση, πολύ σημαντική παράμετρος είναι και η δημιουργία του κατάλληλου εργασιακού περιβάλλοντος για τις γυναίκες οι οποίες καλούνται να συνδυάσουν την επαγγελματική τους ανάπτυξη με την οικογένειά τους και τα παιδιά τους. Αυτό αποτελεί ένα πολύ σημαντικό θέμα που και η πολιτεία και οι επιχειρήσεις, με τις πολιτικές ESG που καθιερώνουν, θα πρέπει να αγκαλιάσουν και να δώσουν ριζοσπαστικές λύσεις ώστε οικογένεια, παιδιά και καριέρα να μπορέσουν να πορευτούν με ισορροπία στη ζωή κάθε γυναίκας.
Αποτελεί στοίχημα της κοινωνίας η βελτιστοποίηση και η αύξηση της εκπροσώπησης των γυναικών – ειδικότερα σε θέσεις ευθύνης-, στον κλάδο της ενέργειας, γιατί οι γυναίκες μπορούν να συμβάλλουν αποτελεσματικά στην καθιέρωση και υιοθέτηση πολιτικών μετριασμού και αντιμετώπισης της κλιματικής κρίσης, μέσω της πράσινης ενεργειακής μετάβασης.
Από πλευράς μου νιώθω τυχερή γιατί έχοντας άπλετη στήριξη από την οικογένειά μου, μου δόθηκε η δυνατότητα να αφοσιωθώ στην επαγγελματική μου πορεία και να υλοποιήσω και να φέρω εις πέρας όλα όσα ήθελα και με κάνουν να αισθάνομαι πλήρης επαγγελματικά. Και τους ευχαριστώ πολύ γι’ αυτό!
Ποια ήταν η στιγμή που κατάλαβες ότι το φύλο παίζει (…ή δεν παίζει) ρόλο στην επαγγελματική εξέλιξη;
Η αλήθεια είναι ότι στην επαγγελματική μου πορεία δεν ένιωσα και δεν αντιμετώπισα ποτέ κάποια διάκριση λόγω φύλου. Επιπρόσθετα, δεν χρησιμοποίησα πότε το φύλο μου ως μέσο για διαφορετική μεταχείριση, αντιθέτως μέχρι σήμερα λειτούργησα και συνεχίζω να λειτουργώ επί ίσοις όροις.
Αυτό που πραγματικά έχει σημασία σε έναν εργασιακό χώρο είναι οι χαρακτήρες, οι συμπεριφορές, οι ικανότητες και οι δεξιότητες του κάθε ατόμου, το συνεργατικό πνεύμα, το πάθος και η δύναμη για την επίτευξη των στόχων. Στοιχεία που μπορείς να τα συναντήσεις είτε με τις θετικές είτε με τις αρνητικές τους εκφάνσεις, σε κάθε άνθρωπο.
Παρ’ όλα αυτά έχω γίνει αποδέκτης ιστοριών και γεγονότων κατά τα οποία υπήρχαν πασιφανείς διακρίσεις εις βάρος γυναικών, αλλά ταυτόχρονα και λανθασμένες και μη αποδεκτές συμπεριφορές εκμετάλλευσης του φύλου από πλευράς γυναικών. Αυτό που πρέπει να αλλάξει είναι τα στερεότυπα που υπάρχουν και αφορούν και τα δύο φύλα, και τους άντρες και τις γυναίκες.
Τέλος, υπάρχουν και οι στατιστικές σύμφωνα με τις οποίες οι γυναίκες υποεκπροσωπούνται σε πολλούς κλάδους, αμείβονται διαφορετικά σε σχέση με άντρες συναδέλφους τους και αντιμετωπίζουν μεγαλύτερες δυσκολίες και προκλήσεις στην επαγγελματική τους πορεία και εξέλιξη.
Όλα αυτά αποτελούν μια πραγματικότητα, που όμως σταδιακά διαφοροποιείται προς το καλύτερο.
Ποια ήταν η στιγμή που κατάλαβες ότι τα πράγματα έχουν αλλάξει πλέον προς το καλύτερο;
Πιστεύω πραγματικά πως έχει υπάρξει σημαντική πρόοδος ως προς τη θέση των γυναικών στον επαγγελματικό στίβο. Πρόοδος που αποτυπώνεται στις στατιστικές έρευνες που υλοποιούνται, αλλά μπορούμε να τις αντιληφθούμε και γύρω μας βλέποντας όλο και περισσότερες γυναίκες επικεφαλής εταιρειών, οργανισμών, κομμάτων, κλπ.
Στην ερώτηση αν έχουμε πετύχει τον τελικό στόχο θα έλεγα όχι. Το 1973, για παράδειγμα, υπήρχε μόνο μία γυναίκα Διευθύνουσα Σύμβουλος μιας εταιρείας του Fortune 500. Τώρα, γυναίκες CEO διοικούν περισσότερο από το 10% των εταιρειών του Fortune 500. Αυτό σίγουρα αποτελεί πρόοδο, αλλά εξακολουθεί να είναι ένα συγκλονιστικά μικρό ποσοστό.
Ας σταθούμε λοιπόν τόσο στα θετικά όσο και στα αρνητικά δεδομένα, και ας κάνουμε όλοι ανεξαρτήτως φύλου, την προσπάθειά μας ώστε να περιοριστούν και να μηδενιστούν αν είναι δυνατόν, οι όποιες αποκλίσεις όσον αφορά στην εκπροσώπηση και στην ισότητα, αρχίζοντας μέσα από τις οικογένειές μας, από τα παιδιά μας και συνεχίζοντας στον εργασιακό και κοινωνικό μας χώρο.
Η Θάλεια Βαλκούμα, με περισσότερες από δύο δεκαετίες εμπειρίας στον τομέα των υποδομών και των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, δραστηριοποιείται με πάθος στους τομείς της ενέργειας, της περιβαλλοντικής μηχανικής, της στρατηγικής ανάπτυξης και διαχείρισης έργων, καθώς και της βιωσιμότητας και του ESG.
Είναι υποψήφια διδάκτωρ στην Τεχνολογία Περιβαλλοντικής Μηχανικής στο τμήμα Πολιτικών Μηχανικών του ΑΠΘ, κάτοχος MBA στη Διοίκηση Επιχειρήσεων του Kingston University, μεταπτυχιακού (MSc) στην Περιβαλλοντική Μηχανική, Προστασία του Περιβάλλοντος και Αειφόρο Ανάπτυξη του τμήματος Πολιτικών Μηχανικών του ΑΠΘ και πτυχίου (BSc) στις Βιολογικές επιστήμες της Φυσικομαθηματικής σχολής του ΑΠΘ. Έχει εκπαιδευτεί στο Κολέγιο της Ευρώπης (College of Europe) σχετικά με θέματα αγορών ενέργειας, ΑΠΕ, ενεργειακής ευρωπαϊκής πολιτικής, διακυβέρνησης και ευρωπαϊκών πολιτικών βιωσιμότητας και κλιματικής αλλαγής.
Διαθέτει πιστοποιήσεις σε θέματα ενέργειας, βιωσιμότητας, διαχείρισης, διασφάλισης ποιότητας, ESG και CSR. Γνωρίζει ελληνικά, αγγλικά, γαλλικά και γερμανικά.
Εργάστηκε ως υπεύθυνη Περιβαλλοντικών Έργων και Διευθύντρια Στρατηγικού Σχεδιασμού στον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα και έχει επίσης διατελέσει σύμβουλος της Ελληνικής Κυβέρνησης/Υπουργείων και άλλων διεθνών φορέων για το περιβάλλον, την ενέργεια και την αειφορία. Έχει συμμετάσχει ως ομιλήτρια σε διεθνή συνέδρια, forum και εκπαιδευτικά σεμινάρια.
Από το 2016 είναι συνιδρύτρια και ιδιοκτήτρια των εταιρειών Faria Group και Faria Thess ΑΕ, εταιρειών που επικεντρώνονται στις επενδύσεις, την ανάπτυξη, την κατασκευή και τη λειτουργία έργων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.
Ως Πρόεδρος και Διευθύνουσα Σύμβουλος της FARIA Renewables S.A. από τον Μάρτιο του 2023, ηγείται του κοινού εταιρικού σχηματισμού μεταξύ FARIA Group και του γαλλικού fund Capenergie 5, με στόχο τη δημιουργία ενός κορυφαίου ανεξάρτητου παραγωγού ενέργειας (IPP) από ανανεώσιμες πηγές (υπεράκτια και χερσαία αιολικά, φωτοβολταϊκά, υβριδικά έργα και έργα αποθήκευσης) και με όραμα την προώθηση της πράσινης ενέργειας, της καινοτομίας και της βιωσιμότητας, των στρατηγικών συνεργασιών και συνεργειών και την παροχή υψηλής ποιότητας υπηρεσιών σε όλους τους εμπλεκόμενους stakeholders με γνώμονα την προστασία του περιβάλλοντος.
Last but not least, είναι σύζυγος και μητέρα δύο αγοριών.
